Kwasy tłuszczowe omega-3

Kwasy tłuszczowe omega-3 mają bardzo wiele korzystnych dla zdrowia działań; jedne z nich zostały udowodnione klinicznie, a inne nie. Szczególnie ważnymi kwasami omega-3 są kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA). Do tej grupy zalicza się także kwas alfa-linolenowy (ALA). ALA występuje w oleju lnianym, sojowym, rzepakowym i siemieniu lnianym; jest on wytwarzany jedynie przez rośliny i musi być dostarczany z pokarmem. EPA i DHA występują w oleju ryb i zwierząt morskich (np. krewetki, kraby, homary, ostrygi).

 

Kwasy omega-3 wchodzą w skład fosfolipidów oraz estrów cholesterolu, będących składowymi struktur błonowych w komórkach. Nie wnikając w szczegóły wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzakrzepowe, normalizują ciśnienie krwi, zmniejszają stężenie triacylogliceroli (zwanych też triglicerydami) we krwi, przeciwzapalne oraz przeciwalergiczne. Efekt przeciwzapalny zaobserwowano u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, astmą, łuszczycą, atopią i innymi chorobami o podłożu autoimmunologicznym.

Te wyjątkowe kwasy hamują także rozwój choroby niedokrwiennej serca. Wg niektórych autorów hamują rozwój cukrzycy typu 2 (dawniej zwanej cukrzycą insulinoniezależną). Niektóre źródła podają także działanie przeciwnowotworowe, chroniące układ odpornościowy oraz przeciwdepresyjne. Hamując lipogenezę przeciwdziałają otyłości. Wywierają korzystny wpływ na skórę (zapobiegają jej nadmiernemu wysuszeniu i chronią przed uszkodzeniem) oraz działają leczniczo w przypadku niektórych chorób skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry.

DHA wchodzi w skład fosfolipidów neuronów (komórek nerwowych) i odgrywa istotną rolę w rozwoju układu nerwowego, zachodzącego podczas życia płodowego oraz we wczesnym dzieciństwie – z tego względu kwas ten jest obecny w preparatach przeznaczonych dla kobiet w ciąży oraz dla kobiet karmiących piersią. Preparaty takie są stosowane w celu wspomagania prawidłowego rozwoju dziecka.

Kwasy omega-3 wywierają także korzystny wpływ na wzrok; są istotnym składnikiem strukturalnym siatkówki oka. Dieta bogata w te kwasy jest zalecana w zapobieganiu chorobom oczu, szczególnie mającym związek z wiekiem, takim jak np. zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem.

            „Jeśli chcesz ograniczyć palenie papierosów lub definitywnie pożegnać się z nałogiem, zażywaj kapsułki z kwasami tłuszczowymi omega-3 - podpowiadają naukowcy z University of Haifa w Izraelu” – taką informację przeczytałam na dziennik.pl. Okazało się, że już miesiąc zażywania tłuszczu rybnego przynosił zadowalające rezultaty - zmniejszenie liczby wypalanych papierosów o 11 proc. (około dwa papierosy dziennie mniej). Autorzy badania przypominają, że palacze mają mniej kwasów omega-3 w organizmie, co skutkuje ubytkiem tkanki mózgowej oraz przerwaniem połączeń między neuronami w obszarach mózgu zaangażowanych w odczuwanie przyjemności. To dlatego niedobór kwasów omega-3 może mieć wpływ na niepowodzenia w walce z uzależnieniem. Według badaczy regularne spożywanie rybiego tłuszczu zmniejsza łaknienie na nikotynę. W badaniu, którego wyniki zostały opublikowane na łamach „Journal of Psychopharmacology”, wzięło udział 48 osób. Wolontariusze palili średnio 11 lat, codziennie po około 14 papierosów. Zostali oni losowo podzieleni na dwie grupy. Członkowie jednej przyjmowali suplementy diety w kwasami omega-3 (950 mg) pięć razy dziennie przez miesiąc, zaś drugiej - placebo.

Według rekomendacji American Heart Association dorośli powinni spożywać posiłki składające się z ryb o dużej zawartości tłuszczu przynajmniej dwa razy w tygodniu. Jeżeli jednak nie jest możliwe spożywanie takiej ilości ryb można zastanowić się nad suplementacją kwasów omega-3. Muszę przyznać, że sama suplementuję kwasy omega-3, gdyż moja dieta nie jest zbyt bogata w ryby i zwierzęta morskie. Suplementację zalecił mi okulista, ze względu na „zespół suchego oka” będący następstwem dysfunkcji gruczołów powiekowych.

Na rynku istnieje bardzo wiele preparatów z olejem zawierającym kwasy omega-3. Najczęściej jest on zamknięty w kapsułkach, również typu twist-off (to te przeznaczone najczęściej dla niemowląt, którym „ukręca się” główkę a z drugiej części wyciska zawartość) lub bezpośrednio w butelce (np. tran, czyli olej z wątroby dorsza lub innych ryb z rodziny dorszowatych). Na rynku dostępne są także żelki oraz syropy z kwasami omega-3.

Preparaty zawierają oleje różnego pochodzenia. Najczęściej jest to olej „rybi” – producent nie podaje z jakiej ryby, z wątroby dorsza (tran) lub z kryla antarktycznego. Często w preparatach olej z kwasami omega-3 występuje w towarzystwie innych składników jak: olej z kwasami omega-6 i/lub -6 i -9, czosnek, resweratrol, witaminy A, D i E. Niekiedy olej zawierający DHA jest pozyskiwany z alg.

kryl antarktyczny

Niektóre preparaty z kwasami omega-3:

 Powyższe preparaty wybrałam losowo.